Հեղինակավոր «The New York Times» պարբերականն անդրադարձել է Հայաստանի պատմամշակութային զարգացումներին՝ հանգամանորեն քննելով հայ ժողովրդի պատմությունը։

 Ըստ «Հայաստանի փրկության բանալին» հրապարակման՝ հայոց պատմությունը նշանավորվել է հոգևոր ու մշակութային վիթխարի նվաճումներով:

«Հայկական քաղաքակրթությունը Մերձավոր Արևելքում պահպանված ամենահին քաղաքակրթություններից է, բայց իր պատմության մեծ հատվածում հայությունը եղել է ազգություն առանց պետականության»,–գրում է թերթը։

Պարբերականն առանձնահատուկ ընդգծում է հայերի սերը դեպի գիրքը, այնուհետև մեջբերում 19-րդ դ. անգլիացի ճանապարհորդի խոսքերը, ըստ որոնց՝ հայերը գնահատում էին տպագրության գործն այնպես, ինչպես պարսիկ զինվորականները՝ հրազենը: Անգամ տպագրության հայտնվելուց հետո հայկական վանքերում շարունակում էին նկարազարդումներ ու մանրանկարներ անել: Պարբերականը ներկայացնում է՝ երբ և ինչպես սկսեց զարգանալ հայ տպագրությունը.

«1511-1512թթ. Վիեննայում տպագրվեցին առաջին հայկական գրքերը: Այս իրադարձությունը նշանակալի էր սփռված ժողովրդի համար, որը չուներ հայրենիք մինչև 1918թ-ը, որից հետո էլ ստացավ իր նախնիների տարածքների մի փոքրիկ մասը միայն»:

Հրապարակման մեջ նշվում է նաև, որ Արարատ լեռը կարևոր նշանակություն է ունեցել հայ ժողովրդի ընկալումներում. դա հատկապես վառ է արտահայտված ճարտարապետության, հայկական եկեղեցաշինության և կամարաշինության մեջ, որոնք հնարավորություն են տալիս ճիշտ վերարտադրել աշխարհագրական կեցվածքը, որը խորհրդանշում է մարդկության փրկությունը:

Հոդվածում հատուկ շեշտվում է, որ Հայաստանը քրիստոնեությունն ընդունել է դեռևս առաջին կամ երկրորդ դարում, իսկ պաշտոնապես՝ 301թ-ին: Այնուհետև հանգամանորեն ներկայացվում է այն բեղմնավոր ճանապարհը, որն անցավ հայ դպրությունն ու մշակույթը: